امروزه صنعت ساختمان‌سازی رونق زیادی گرفته است و مصالح گوناگونی برای این منظور استفاده می‌شود. از مصالح ساختمانی مهم و پرکاربرد در این صنعت می‌توان به تیرآهن اشاره کرد.قیمت تیرآهن بسته به ضخامت و کاربرد آن متفاوت است.
انواع تیرآهن
انواع تیرآهن عبارتند از:
- تیرآهن INP
- تیرآهن IPE
- تیرآهن CPE
- تیرآهن IPB
تیرآهن INP
تیرآهن INP نام‌های دیگری نیز دارد و به آن پروفیل نرمال یا تیرآهن نرمال نیز می‌گویند. این نوع از تیرآهن را به شکل حرف I انگلیسی می‌سازند.
در متون مربوط به ساختمان‌سازی و صنعت ساخت‌وساز دیده می‌شود که برای مبحث تیرآهن‌ها از یک سری علائم اختصاری استفاده می‌کنند که به شرح زیر هستند:
- علامت m در مبحث تیرآهن INP
حرف اختصاری m به معنای طول تیرآهن موردنظر است. معمولاً طول تیرآهن INP چیزی حدود هشت تا 16 متر می‌شود.
- علامت b در مبحث تیرآهن INP
حرفb در مبحث تیرآهن INP نشان‌دهنده متغیر عرض تیرآهن است. دامنه این متغیر معمولاً چیزی حدود 42 تا 215 میلی‌متر است. تیرآهن‌های INP معمولاً در عرض‌های 42 میلی‌متر، 50 میلی‌متر، 58 میلی‌متر تا 215 میلی‌متر ساخته و روانه بازار می‌شوند.
- علامت h در مبحث تیرآهن INP
حرف انگلیسی h بیانگر میزان ارتفاع تیرآهن موردنظر است. ارتفاع تیرآهن INP بین 80 تا 600 میلی‌متر متغیر است.
تیرآهن IPE
این نوع از انواع تیرآهن با نام تیرآهن معمولی، تیرآهن نیم‌پهن و یا تیرآهن سبک نیز شناخته می‌شود. از نظر ظاهر می‌توانیم شکل این نوع از انواع تیرآهن را به شکل حرف انگلیسی I مجسم کنیم.
مشخصات فیزیکی این نوع تیرآهن به‌قرار زیر است:
- ارتفاع تیرآهن‌های معمولی یا IPE بین 80 تا 600 میلی‌متر است.
- طول تیرآهن‌های معمولی یا IPE تا 16 متر می‌رسد.
- عرض تیرآهن معمولی یا IPE بین 46 میلی‌متر تا 220 میلی‌متر متغیر است.
تیرآهن‌های سبک یا IPE در ساخت مواردی مانند ستون‌ها، نعل درگاه‌ها، خرپاها، پوشش سقف‌ها، بیم‌ها و پل‌های لانه‌زنبوری کاربرد دارند.
مزایای تیرآهن‌های IPE یا تیرآهن‌های معمولی عبارت‌اند از:
- مهم‌ترین مزیت این نوع از انواع تیرآهن اشغال فضای کمتر نسبت به بتن است که باعث‌شده طرفداران زیادی پیدا کند.
- مزیت دیگر تیرآهن IPE این است که به دلیل خصوصیاتی که دارد بسیار در ساخت سازه‌های مرتفع کاربرد دارد.
تیرآهن CPE
تیرآهن CPE که به نام تیرآهن لانه‌زنبوری نیز شناخته می‌شود، نوع دیگری از انواع تیرآهن است. این تیرآهن درواقع همان تیرآهن سبک یا IPE می‌باشد که برش داده‌شده و دوباره به هم جوش‌داده می‌شوند.
مشخصات ظاهری و ابعاد تیرآهن CPE به‌قرار زیر است:
- عرض تیرآهن لانه‌زنبوری: تیرآهن لانه‌زنبوری را از تیرآهن معمولی و یا بال‌پهن می‌سازند. این موضوع که تیرآهن لانه‌زنبوری از کدام نوع از آن‌ها ساخته‌شده باشد، تعیین‌کننده عرض تیرآهن لانه‌زنبوری است.
- طول تیرآهن لانه‌زنبوری: طول این تیرآهن از 12 الی 18 متر متغیر است.
- ارتفاع تیرآهن لانه‌زنبوری: ارتفاع تیرآهن‌های CPE یا لانه‌زنبوری بین 80 میلی‌متر تا 300 میلی‌متر می‌باشد.
تیرآهن IPB
نام‌های دیگر تیرآهن IPB، تیرآهن هاش (H) یا تیرآهن بال‌پهن است. علت این نوع نام‌گذاری به خاطر شکل ظاهری این نوع از تیرآهن‌ها می‌باشد.
این نوع تیرآهن چون سطح مقطع بزرگی دارد در مواردی استفاده می‌شود که نیاز به مقاومت بالا وجود دارد. موارد کاربرد تیرآهن‌های هاش به‌صورت زیر است:
- تیرها و خرپاها
- ساخت سوله‌ها
- پل‌سازی
- ستون‌ها و تیرهای عمودی
- ساخت مجتمع‌های بزرگ تجاری
- سدسازی
تیرآهن IPB دارای سه نوع است که این سه نوع عبارت‌اند از:
- تیرآهن بال‌پهن سبک HEA
- تیرآهن بال‌پهن سنگین HEB
- تیرآهن بال‌پهن فوق سنگین
دلیل سنگین‌تر بودن تیرآهن بال‌پهن سنگین HEB به خاطر ضخامت بالاتر آن نسبت به تیرآهن بال‌پهن سبک HEA است. گاهی در کنار نام تیرآهن IPB، از حرف V به معنی سنگین‌وزن بودن و یا حرف L به معنی سبک‌وزن بودن استفاده می‌شود ( IPBV تیرآهن بال‌پهن سنگین و IPBL تیرآهن بال‌پهن سبک).
تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش
- تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر ظاهری
- تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر کاربرد
- تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر میزان تحمل بار و فشار
تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر ظاهری
- اگر بخواهیم تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش را ازنظر ظاهری بیان کنیم، باید ببینیم که سطح مقطع این دو نوع از انواع تیرآهن چه فرقی باهم دارند. شکل سطح مقطع تیرآهن‌های معمولی یا IPE شبیه حرف I انگلیسی ولی شکل سطح مقطع تیرآهن‌های هاش یا بال‌پهن شبیه حرف H انگلیسی می‌باشد. این مطلب به این معنا است که نسبت اندازه بال تیرآهن به جان آن در تیرآهن‌های معمولی کمتر می‌باشد. نسبت بال به جان در تیرآهن معمولی تقریباً نصف است. ولی همین نسبت در تیرآهن‌های هاش تقریباً به سمت یک سوق پیدا می‌کند. در تیرآهن هاش اندازه بال تقریباً برابر با اندازه جان است.
- از دیگر تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر ظاهری، میزان ارتفاع این دو نوع از انواع تیرآهن است. ارتفاع در تیرآهن بال‌پهن حدود 100 تا 1000 میلی‌متر است ولی تیرآهن معمولی را با ارتفاع 80 تا 600 میلی‌متر می‌سازند و روانه بازار می‌کنند.
تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر کاربرد
هردوی این تیرآهن‌ها برای صنعت ساختمان‌سازی بسیار مورداستفاده هستند. ولی تفاوت ساختاری‌شان باعث به وجود آمدن تفاوت در کاربردشان می‌شود. در این قسمت به برخی از این تفاوت‌ها در کاربرد اشاره می‌کنیم:
- از تیرآهن هاش برای مکان‌هایی استفاده می‌شود که طول 100 متر نیاز است. ولی در استفاده از تیرآهن معمولی، حداکثر طول ساخت 30 متر می‌تواند باشد. این امر به دلیل شکل سطح مقطع تیرآهن هاش است. بنابراین نتیجه می‌گیریم که استفاده از تیرآهن هاش دارای محدودیت کمتری نسبت به تیرآهن معمولی یا IPE است.
- استفاده از تیرآهن بال‌پهن یا هاش در مصارف صنعتی بسیار بیشتر از تیرآهن معمولی است.
- سطح مقطع تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن IPE بیشتر است و در استفاده در ساخت ستون‌ها و تکیه‌گاه‌های عمودی بیشتر کاربرد دارد. این امر به خاطر این است که این تیرآهن با سطح مقطع بزرگش بتواند بارها و نیروها را بیشتر تحمل‌کرده و تنش کمتری را به طبقات پایین منتقل کند.
تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش ازنظر میزان تحمل بار و فشار
دیگر تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش تفاوت آن‌ها در میزان تحمل بار و فشار است. تیرآهن هاش به خاطر اینکه اندازه بال و جانش تقریباً برابر می‌باشد، بهتر می‌تواند در برابر نیروهای خمشی و برشی از خود مقاومت نشان دهد. نوع سطح مقطع تیرآهن هاش که عمق زیادی را تولید می‌کند باعث ایجاد این خاصیت می‌شود. ساختمان‌هایی که با استفاده از این نوع از انواع تیرآهن ساخته‌شده‌اند استحکام بسیار بالاتری دارند.
جمع‌بندی
در صنعت ساخت‌وساز از مصالح بسیار متفاوتی استفاده می‌شود که تیرآهن یکی از پرکاربردترین این مصالح است. تیرآهن‌ها دارای انواع مختلفی هستند که ازنظر خصوصیات و کاربرد باهم تفاوت دارند. انواع تیرآهن عبارت‌اند از تیرآهن INP، تیرآهن IPE، تیرآهن CPE و تیرآهن IPB. هرکدام از این تیرآهن‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. در این مقاله تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش بررسی شد که مشخص گردید تفاوت تیرآهن با تیرآهن هاش از سه جنبه تفاوت ازنظر ظاهری، تفاوت ازنظر کاربرد و تفاوت ازنظر میزان تحمل بار و فشار قابل‌بررسی است.
در صورت تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص این محصول می توانید از وب سایت مرکزآهن دیدن فرمایید. بازرگانی مرکزآهن تامین کننده کلیه مقاطع فولادی است و شما می توانید پیش از خرید هر مقطعی از راهنمایی و مشاوره کارشناسان بهره مند شوید.
