اسپرینکلر (پاشنده آب) چیست و چه کاربردی در آتش نشانی و اطفا حریق دارد؟
اسپرینکلر (پاشنده آب) چیست و چه کاربردی در آتش نشانی و اطفا حریق دارد؟
سیستم اسپرینکلر چیست؟
سیستمهای پاشش آب به منظور کنترل آتش سوزی یا سرکوب آتش است، زمانی که توانایی آتش نشانان برای فراهم کردن جریان آب مناسب برای اطفا آتش سوزی محدود است از این دستگاه استفاده میشود. این سیستم طراحی میشود تا باعث کاهش سرعت گرما در آتش و خاموش شدن کامل، قبل از مداخله دستی اطفا حریق شوند.
طرز کار اسپرینکلر چگونه است؟
اسپرینکلر یک آبپاش متصل به سیستم لوله کشی آب شهری در ساختمانها میباشد؛ هر آبپاش به وسیله یک حباب شیشه ای حساس به گرما یا یک اتصال فلزی دو طرفه همراه با آلیاژ قابل اشتعال بسته میشود و جریان آب را کنترل میکند؛ این حباب شیشه ای یا لنز فشار نگهدارنده جریان آب پشت لوله است که به عنوان یک پلاگین عمل میکند که از جریان آب جلوگیری میکند تا زمانی که دمای محیط اطراف پاشش آب به دمای طراحی شده حباب برسد.
در یک سیستم استاندارد اسپرینکلر، هر نوع اسپرینکلر به طور مستقل هنگامی فعال میشود که درجه حرارت از پیش تعیین شده به دست آید؛ بنابراین، اسپرینکلر ها (پاشنده های آب) در نزدیکی آتش کار میکنند و به طور معمول همان نقطه ای که دچار آتش سوزی شده است را خاموش میکند که این امر باعث میشود فشار آب بیش از نقطه منشاء آتش سوزی نباشد و آسیبهای آب به ساختمان را کاهش میدهد.
مایع داخل اسپرینکلر چیست؟
در داخل حباب شیشهای اسپرینکلرها دو فاز مایع و همچنین بخار مایع بکار رفته است. در بیشتر موارد در فاز مایع، الکل استفاده میشود. اساس کار این اسپرینکلرها انبساط مایعی است که داخل حباب مخصوص این ابزار وجود دارد. در نتیجه باعث میشود فاز گازی داخل حباب شیشهای اسپرینکلر نسبت به فاز مایع آن کوچکتر باشد.
لوله کشی اسپرینکلر چیست؟
سیستم لوله کشی اسپرینکلر را میتوان با سه روش اجرا کرد که روش انتخابی به فاکتورهایی مانند وضعیت ساختمان، شرایط منابع آب و محل ورود آن به ساختمان بستگی دارد اما سه روش متداول عبارتند از روش درختی (Tree)، روش حلقه ای (Looped) و روش شبکه ای Gridded).
اجزای اسپرینکلر
- قاب اسپرینکلر
به ساختار و بدنه اصلی اسپرینکلر قاب میگویند. اجزای دیگر تشکیل دهنده سیستم روی قاب اسپرینکلر قرار میگیرند. - اتصال حرارتی
اتصال حرارتی بخش دیگری از اسپرینکلر است که معمولا از دو نوع حباب شیشه ای و یا اتصال زود گداز ساخته میشود و دو وظیفه را انجام میدهد:
الف)تشخیص حریق
ب)کنترل جریان آب
دفلکتور چیست ؟
درپوش
انواع اسپرینکلر آتش نشانی
سیستم های اسپرینکلر تر
در سیستم تر آب با فشار زیاد تا پشت اسپرینکلرها وجود دارد و در زمان حریق و با افزایش درجه حرارت حباب شیشه ای دهانه اسپرینکلر شکسته میشود و اسپرینکلر باز شده و آب تخلیه میگردد.
سیستم های اسپرینکلر خشک
در سیستم خشک از هوای فشرده درون لوله ها استفاده میشود. زمانی که اسپرینکلر فعال میشود، هوای فشرده تخلیه شده و افت فشار درون لوله باعث باز شدن شیر سیستم و ورود آب به شبکه لوله کشی و در نهایت تخلیه شدن از اسپرینکلر میشود. سیستم خشک نسبت به سیستم تر از سرعت عمل پایین تری برخوردار است. در صورتی که فشار آب در شبکه اسپرینکلر خشک دچار افت شود، باید از کلید خودکار و پمپ کمکی استفاده شود.
سیستم های اسپرینکلر سیلابی
در سیستم سیلابی همه اسپرینکلرهای نصب شده از نوع اسپرینکلر باز هستند و آب در پشت شیر کنترل اتوماتیک نگه داشته میشود. در زمان وقوع حریق، سیستم اعلام با ارسال سیگنال باعث باز شدن شیر کنترل میشود که در نهایت آب به سیستم وارد شده و از تمامی اسپرینکلرها تخلیه میگردد. سرعت تخلیه آب در این سیستم بسیار بالاست.
سیستم های اسپرینکلر پیش عملگر
زمان وقوع حریق، سیستم اعلام با ارسال سیگنال باعث باز شدن شیر کنترل و ورود آب به سیستم میشود. در این سیستم ارسال سیگنال مستقیما از دتکتور صورت نمیگیرد و تجهیزات سیستم اعلام حریق از طریق دستگاه کنترل مرکزی به شیر کنترل سیستم فرمان میدهند. اغلب در مکانهایی که احتمال تأثیر منفی آب بر روی تجهیزات وجود دارد، از این سیستم استفاده میشود.
تفاوت رنگ مایع اسپرینکلر
- نارنجی: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ نارنجی برای دمای 57 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
- قرمز: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ قرمز برای دمای 68 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
- زرد: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ زرد برای دمای 79 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
- سبز: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ سبز برای دمای 93 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
- آبی: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ آبی برای دمای 141 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
- بنفش: حباب شیشه ای دارای مایع رنگ بنفش برای دمای 182 درجه سانتیگراد طراحی شدهاند.
آخرین ویرایش: 1401/06/30
شماره ویرایش: سوم