اصطلاحات رایج کارگاهی (الف)
آجر:
آجر از مصالح ساختمانی است که در انواع مختلف و به شکلهای گوناگون تولید شده و عمدتاَ در دیوارچینی، نماسازی، کرسی چینی، کفسازی و… به کار می رود. به دیوارهای چیده شده با آجر اصطلاحاَ تیغه (۵ سانتیمتری)، نیم آجر( حدود ۱۱ سانتیمتر)، یک آجره (حدود ۲۲ سانتیمتر) و یک ونیم آجره (حدود۳۵ سانتیمتر) گفته می شود.
اجزاء آجر:
چارک(کلوک):
به یک چهارم (۱/۴) یک آجر اصطلاحاُ چارک می گویند. به قطعات کوچکتر از آن هم کلوک می گویند.
سه قد:
به سه چهارم (۳/۴) یک آجر اصطلاحاَ سه قد می گویند.
نیمه :
به یک دوم (۱/۲) یک آجر اصطلاحاَ نیمه می گویند.
قلمدانی:
وقتی آجر را از قسمت طول به دو نیم تقسیم کنیم، به هر قسمت یک قلمدانی گفته می شود.
نیم لایی:
وقتی یک آجر را از جهت ضخامت به دو قسمت مساوی تقسیم کنیم به هر کدام یک نیم لایی گفته می شود.
کلاغ پر:
وقتی یک قسمت مثلثی را از سر آجر جدا می کنیم به قسمت باقیمانده کلاغ پر می گویند.
پیوندهای آجری:
پیوندهای متداول در دیوارهای آجری عبارتند از :
پیوند کله و راسته:
پیوندی است که در آن آجرها یکی در میان به صورت کله (سرآجر) و راسته (پهلوی آجر) چیده می شوند.
پیوند بلوکی:
پیوندی است که در آن یک ردیف کامل آجر به صورت کله و ردیف بعدی به صورت راسته چیده می شود.
هرّه چینی:
نوعی آجر چینی می باشد که در آن آجرها به صورت ایستاده ( عمودی) کنار هم قرار می گیرند. هره چینی معمولاَ در نما به خاطر زیبا سازی در اطراف درب و پنجره، بالای سنگ ازاره و یا جهت قاب بندی و… براساس سلیقه اجرا می گردد.
آجر نسوز:
آجرهای نسوز در واقع نوعی چینی هستند که از خاک های نسوز تهیه می شوند. چینی، نوعی سرامیک مرغوب است که دارای ساختاری ظریف تر و متراکم تر از سفال است. دمای پخت آجرهای نسوز، حدود ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد است.
آجر ماسه آهکی:
نام شیمیایی این آجر سیلیکات کلسیم می باشد و برای ساخت آن گرد آهک زنده را با ماسه سلیسی دانه بندی شده مخلوط کرده و روی آن آب ریخته، خمیر حاصله را در قالب پخش کرده و با فشار ۴۰۰ کیلوگرم بر سانتی مترمربع تحت بخار خشک حدود ۲۰۰ درجه و فشار ۸ تا ۱۶ اتمسفر قرار داده تا بعد از ۴ الی ۸ ساعت عمل آوری به سیلیکات کلسیم تبدیل گردد. مصرف عمده آجرماسه آهکی در دیوار حمام، سقف، نماسازی، پیاده روسازی، خیابانها و کف کارخانه ها می باشد. این آجر نسبت به آجر رسی استحکام بهتری دارد و شوره نمی زند. ضمناَ امکان تولید آن به رنگهای مختلف مسیر می باشد.
آچار F ( آچار گوساله ):
این آچار جهت جابه جا کردن آهن آلات، اهرم کردن، جفت کردن پایه ها و ستونها، بالا و پایین کردن ستونها جهت دوبله شدن و… استفاده می گردد. معمولاَ از میلگرد ۲۲ برای ساخت آچار گوساله استفاده می گردد تا هم حمل و نقل آن آسان باشد و هم انعطاف پذیر نباشد. از این آچار در عملیات خم کردن میلگرد نیز استفاده می شود. البته با توجه به قطر میلگرد، برای خم کردن، قطر آچار نیز تغییر می یابد.
آردواز:
ورق آزبست سیمان( سیلیکات کلسیم و منیزیم) متشکل از پنبه سوز، سیمان و آب که تحت فشار قرار گرفته و به قطعاتی به ابعاد ۶۰×۳۰ یا ۲۰×۳۰ سانتیمتر و ضخامت حدود ۴ میلیمتر تبدیل شده و جهت پوشش سقف های شیبدار و پیشانی نماها بکار می رود. در ادامه قرار گیری ضخامت آردواز روی سقف را به صورت شماتیک مشاهده می کنید.
آرماتور جلدی:
در بدنه پی های حجیم ( ارتفاع بیش از ۱۰۰ سانتیمتر ) جهت کنترل ترک های سطحی، انقباض بتن و تغییر مکان ناشی از خزش از آرماتور به نام آرماتور جلدی استفاده می گردد. این مقدار نباید در هیچ حالت از یک میلگرد به قطر ۱۰ میلیمتر و به فاصله هر ۲۰۰ میلیمتر کمتر باشد آرماتور جلدی در تیرهای عمیق (نسبت ارتفاع به عرض زیاد می باشد) نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
آرملات:
ترکیبی از سیمان، آب، سرباره های صنعتی و مواد افزودنی بوده که به عنوان پوشش نهایی، بعد از اجرای بتن کف، جهت بالا بردن مقاومت مکانیکی، مخصوصاَ مقاومت سایشی، مورد استفاده قرار می گیرد. ضخامت آن بین ۱۰ تا ۲۵ میلی متر بوده و بهترین زمان برای اجرای بتن کف ۲۴۰ دقیقه (بسته به شرایط موجود) پس از اجرای بتن کف می باشد. عمده استفاده آرملات در پوشش کف های صنعتی، پارکینگ ها و کف مراکز اداری می باشد.
آسفالت :
به دسته ای از مخلوط قیر و مصالح ستگی انتخابی اطلاق می گردد که برای روسازی سطح خیابان ها و جاده ها، به منظور پوشش و محافظت روسازی در مقابل عوامل جوی و جلوگیری از فرسایش سطح آن ها مورد استفاده قرار می گیرد و بسته به نوع دانه بندی مصالح مصرفی، نوع قیر، روش حمل، ریختن، محل آوردن و درجه مرغوبیت، دارای انواع مختلفی می باشد.
آسفالت سرد:
آسفالت سرد از اختلاط سنگدانه ها با قیرهای محلول، قیرآبه ها و یا قطران در دمای محیط تهیه و در همین دما پخش و متراکم می شود آسفالت سرد را می توان در مسافتهای زیاد حمل و سپس پخش کرد و یا آن را در کارگاه انبار نمود و بعداَ مورد استفاده قرار داد. آسفالت سرد در قشرهای رویه، آستر و اساس قیری برای ترافیک سبک و متوسط و در قشراساس آسفالتی برای ترافیک سنگین و خیلی سنگین می تواند مورد استفاده قرار گیرد. آسفالت سرد را می توان برای ترافیک سبک و یا متوسط استفاده نمود و چناچه در آینده ترافیک سنگین شد آن را با آسفالت گرم روکش کرد.
آسفالت گرم:
آسفالت گرم مخلوطی از مصالح سنگی و قیر خالص است که برحسب نوع دانه بندی و قیر مصرفی، بین حداقل ۱۰۵ الی حداکثر ۱۶۳ درجه سانتیگراد در کارخانه آسفالت تهیه و در محدوده همین حرارت روی سطوح آماده شده راه مانند بستر روسازی تقویت شده، زیراساس، اساس، پوششهای گوناگون آسفالتی سرد و گرم رویه های بتنی پخش و کوبیده می شود.
در گروه مخلوط های آسفالت گرم، بتن آسفالتی ممتازترین، مقاوم ترین و بادوام ترین نوع آن است که از کنترل مصالح سنگی مرغوب و شکسته با دانه بندی منظم و پیوسته و قیرخالص، ضمن اعمال کنترل و نظارت دقیق در کلیه مراحل تولید به دست می آید. بتن آسفالتی در کلیه قشرهای مختلف روسازی راه و در هرگونه شرایط جوی و ترافیکی، بدون هیچ محدودیتی قابل مصرف است در حالی که در شرایط مشابه، کاربرد سایر انواع آسفالتهای گرم با دانه بندی های گسسته، باز و یا منظم محدودیتهای زیادی دارد.
آسفالت ماکادم نفوذی :
آسفالت ماکادام نفوذی، نوعی از روسازی راه سازی راه است که از مصالح سنگی شکسته درشت دانه با دانه بندی یکنواخت و یا باز تشکیل شده و به وسیله غلتک کوبیده و در هم قفل و بست گردیده و سپس فضای خالی بین آنها ابتدا با قیر تحت فشار و بلافاصله با مصالح سنگی متوسط پر شده باشد. مصالح سنگی درشت دانه از شکستن سنگ کوهی و یا رودخانه ای به دست می آید. آسفالت ماکادام نفوذی معمولاَ در مناطقی به کار برده می شود که مصالح سنگی رودخانه ای با دانه بندی پیوسته یافت نشود.
آسفالت ماکادام نفوذی را می توان به عنوان قشراساس و یا قشر رویه به کار برد. خاصیت نفوذپذیری قشر آسفالت ماکادام نفوذی در مقابل عوامل جوی و آسیب پذیری آن در مقابل رفت و آمد ترافیک ایجاب می نماید که سطح حاصله با نوعی رویه پوشش گردد. نوع پوشش متناسب با حجم ترافیک می باشد. معمولاَ برای ترافیک کم و متوسط از آسفالت سطحی و ترافیک سنگین و خیلی سنگین از بتن آسفالتی گرم استفاده می شود. ضخامت لایه آسفالت ماکادام نفوذی معادل ضخامت متوسط یک سنگدانه است که بر حسب نوع دانه بندی انتخابی تعیین می شود و میانگین آن حدود ۷۵ میلیمتر است. با توجه به سهولت تهیه مصالح، عوامل جوی و جغرافیای و سایر شرایط، آسفالت ماکادام نفوذی را می توان با قیرهای خالص، قیرهای خالص، قیرهای محلول و یا قیرآبه اجرا نمود.
آسفالت متخلخل:
این نوع آسفالت از اختلاط قیر با سنگدانه های شکسته دارای دانه بندی باز، در کارخانه آسفالت تهیه می شود و سپس با ضخامت کم (حدود ۲۰ میلیمتر) در سطح راه پخش می گردد. فضای خالی این آسفالت تقریباَ ۲۰ درصد است که موجب می شود آبهای سطحی از طریق آن سریعاَ تخلیه شده و به خارج از عرض سواره رو راه هدایت گردد و نهایتاَ مانع جمع شدن آب در سطح راه می شود. به این ترتیب آب مانعی بین لاستیک چرخ وسایل نقلیه و سطح راه نخواهد بود و در نتیجه برای ترافیک و استفاده کنندگان از راه، ایمنی بیشتری را تأمین می کند. افزایش تاب لغزشی راه، کاهش پخش آب هنگام تردد وسایل نقلیه در موقع بارندگی از دیگر امتیازات این رویه آسفالتی است.
آشتو: (AASHTO )
xAmerican Association of State Highway and Transportation Officiais
این ارگان در آمریکا وظیفه تدوین و ساماندهی کلیه آئین نامه های مربوط به راهها و پله های شهری و بین شهری ( به صورت یک دستورالعمل واحد) را به عهده دارد. این درحالی است که ایالتهای مختلف ممکن است آئین نامه های محلی خاص خود را نیز تهیه نمایند.
آکوستیک (Acoustic):
به فضای و یا مصالحی که صدا را از خود عبور نمی دهند، آکوستیک گفته می شود. مصالح آکوستیک، مصالحی هستند که به منظور مقابله با سر و صدای مزاحم در ساختمان بکار می روند. این مصالح شامل مصالحی الیافی یا متخلخل و مصالح سوراخدار می باشد که بر اثر اصطکاک هوای در حال حرکت از میان فضاهای مرتبط به یکدیگر و سوراخها، صدا به گره تبدیل می گردد. مصالح آکوستیکی به صورت پیش ساخته یا در محل اجرا می گردد. بسیاری از آنها را از الیاف چوب، فیبرهای معدنی یا شیشه ای می سازند و معمولاَ آنها را به صورت صفحات پیش ساخته(تایل ) در می آورند.
آلوئک:
اگر سنگ آهک درشت دانه داخل خاک رس باشد، همراه آجر پخته شده به آهک زنده تبدیل می شود. دانه های آهک بعد از استفاده از آجر، آب آجر را مکیده و شکفته شده و باد می کند و باعث خرد شدن و ترکیدگی آجر می شود. این پدیده را اصطلاحاَ آلوئک می گویند. برای مقابله با آلوئک لازم است آجر قبلاَ در آب زنجاب شود تا خوب آب بمکد و نقاط ضعف آن مشخص شود. آجرهای آلوئک کرده، نباید در نمای ساختمان به کار روند.
آنادایز کردن(Anodizing) :
جهت حفاظت و ایجاد نمای مناسب و رنگ پذیری سطح آلومینیوم، قشر نامرئی اکسید آلومینیوم که بسیار نازک می باشد از روی آلومینیوم برداشته و اکسید مصنوعی قطورتری جایگزین آن می شود. این عمل را اکسیداسیون آندی یا به اصطلاح آنادایز می گویند.این قشر اکسید از آلومینیوم جدا ناپذیر است و پس از آنادایز می توان قشر اکسید را به رنگ های متنوعی درآورد. محصولات نهایی که با این روش تولید می گردد را در قطعات پنجره ها، نمای ساختمان و سایر کارها استفاده می نمایند.
اپنینگ-بازشو(Opening) :
بازشوهایی که داخل دیوار یا سقف و یا کف، به منظورهای مختلف از قبیل دسترسی، تأمین روشنائی، خروجی گازهای حاصل از سوخت، دید به خارج، تهویه هوا و عبور تاسیسات، تعبیه می شوند را اصطلاحاَ اپنینگ می گویند.
اتصال ساده:
در این نوع اتصال فرض می شود که تیر تحت تأثیر بارهای خارجی می تواند در محل اتصال کاملاَ دوران نماید(یعنی هیچگونه لنگر خمشی ایجاد نمی گردد) بدیهی است این فرضیه جنبه تئوری دارد و در عمل درصدی گیرداری ایجاد می شود. چناچه میزان درصدگیرداری حداکثر ۲۰% باشد، اتصال ساده محسوب می شود. این اتصال برای نیروی برشی طرح می گردد. انواع اتصالات ساده عبارتند از:
- اتصال به کمک نبشی جان
- اتصال به کمک نبشی انعطاف پذیر
- اتصال به کمک نبشی نشیمن تقویت شده
اتصال گیردار:
در این اتصال فرض می شود که تیر تحت بارهای خارجی در محل اتصال نمی تواند هیچگونه دورانی داشته باشد. بدیهی است در عمل مقداری دوران در اتصال به وجود می آید. چناچه میزان گیرداری بیش از ۹۰% باشد، اتصال گیردار فرض می شود. در این نوع اتصال ورق تحتانی (زیرسری)و فوقانی(روسری) به وسیله جوش شیاری به ستون متصل می شوند.
- چشمه اتصال ناحیه ای از بال و جان ستون می باشد که بین بال های پایینی و بالایی تیرهای متصل به ستون قرار می گیرد.
- ورق پیوستگی، ورقی است در راستای بال های تیر که وظیفه آن تامین پیوستگی مسیر انتقال بار در ناحیه اتصال تیر به ستون می باشد.
اتصال نیمه گیردار:
در این نوع اتصال میزان گیرداری بین ۲۰ تا ۹۰ درصد می باشد. این اتصال از نظر محاسبه بسیار مشکل می باشد و عموماَ در اثر جوش دادن بیش از حد در اتصالات مفصلی و یا عدم جوش کامل در اتصالات گیردار، پدید می آید. اتصال خورجینی از این نوع اتصال می باشد.
اتصالات پیچی:
پیچ ها با دو نوع عملکرد اتکایی و اصطکاکی مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از پیچ های پر مقاومت منطبق با استانداردهای ملی یا بین المللی، برای هر دو نوع اتصال و استفاده از پیچ های معمولی یا پرچ فقط در اتصالات اتکایی مجاز است.
- اتصال اتکایی: در این نوع اتصال، پیچ ها فقط وظیفه اتصال دو قطعه را داشته و لقی و خستگی در اثر ارتعاشات یا نوسانات بارگذاری مسئله ساز نبوده و هیچ گونه نیروی پیش تنیدگی در پیچ ایجاد نمی شود و برای اجرای آن تنها سفت کردن به وسیله کارگر کفایت می کند. در اتصال اتکایی، معیار، مقاومت اتصال می باشد و الزامی برای جلوگیری از لغزش صفحات اتصال دراثر بارهای وارده وجود ندارد.
- اتصال اصطکاکی : در این نوع اتصال، علاوه بر سفت کردن پیچ ها باید مقداری که در طراحی مشخص شده است نیروی پیش تنیدگی در پیچ ایجاد شود، با اعمال نیروی پیش تنیدگی، پیچ تحت کشش قرار گرفته و با اعمال بار، بین صفحات اتصال، اصطکاک به وجود می آید که باعث لقی و کارکرد کامل اتصال می شود. از این رو برای سفت کردن پیچ ها از ترک متر استفاده می شود. ضمناَ، برای اینکه پیچ ها بتوانند به راحتی اصطکاک را انتقال دهند بایستی از ایجاد رنگ و ضد زنگ در محل پیچ های اتصال خودداری کرد.
ادکا:
ادکا میلگردی است با خم ۴۵ درجه که از یک طرف به صورت قلاب درآمده است. از ادکا در دالها (سقف تیرچه بلوک) برای گیرداری بهتر در ناحیه تکیه گاه استفاده می شود.
ارزش ماسه ای( SE) :
عددی است بر حسب درصد که از آزمایش هم ارز ماسه ای به دست می آید و روشی بریا تعیین ریزدانه های رسی است که به صورت آزاد و یا به صورت گرد و خاک بر روی سنگدانه ها قرار دارد. برای انجام آژمایش، ابتدا محلول کلرید کلسیم ( محلول استوکس) را درون استوانه آزمایش می ریزند و سپس نمونه ماسه ر درون آن ریخته و کاملا به هم می زنند. آنگاه محلول را به مدت ۲۰ دقیقه می گذارند تا ته نشینی صورت گیرد. پس از آن، دو قسمت متمایز در درون استوانه قابل مشاهده است. ستون ماسه به رنگ تیره و ستون مصالح ریزدانه به رنگ قهوه ای روشن دیده می شود. نسبت ارتفاع ستون ماسه به ارتفاع کل نمونه را ارزش ماسه ای یا هم ارز ماسه(SE) می نامند. هرچه این عدد بزرگتر باشد، نمونه داری خاک کمتری بوده و برای کار مناسب تر می باشد.
ازبیلت (As built) :
ازبیلت که به آن نقشه چون ساخت نیز می گویند، نقشه ای است که پس از ساخت و اجرا، از آنچه اجرا شده تهیه می شود تا موقعیت مکانی المان ها، چگونگی ساخت آنها و در حقیقت وضعیت موجود را نشان دهد. تهیه ازبیلت هم جهت کنترل و انطباق عملیات اجرایی با نقشه اولیه بوده و هم در بعضی موارد مبنایی جهت ادامه عملیات اجرایی می باشد. ضمناَ این نقشه ها بهتریم سند جهت موقعیت یابی جزئیات عملیات اجرایی، در هنگام لزوم می باشد.
ازاره (سنگ ازاره) :
سنگ قرنیز بیرون ساختمان است که برای جلوگیری از خرابی تحت تاثیر عوامل جوی به کار می رود و معمولاَ از سنگی مقاوم با ارتفاع ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر می باشد.
اساس:
قشری از مصالح سنگی با مشخصات فنی و به ضخامت معین که بر روی بستر آماده شده راه و یا لایه زیر اساس، به منظور تحمل بارهای وارده از لایه های بالاتر روسازی قرار گیرد.شر اساس نامیده می شود.
-
انواع اساس در زیر بررسی می کنیم :
- اساس شنی: عبارت است از مصالح شکسته شنی با مشخصات فنی معین که به ابعاد هندسی مورد نظر بر روی قشر زیراساس و یا بستر روسازی قرار گیرد.اساس قیری: مخلوطی از مصالح سنگی و قیر با مشخصات فنی و به ضخامت معین که بر روی بستر آماده شده راه و یا لایه زیر اساس، به منظور تحمل بارهای وارده از لایه های بالاتر روسازی قرار گیرد، قشر اساس قیری (Black base) نامیده می شود. اساس قیری در مناطق سردسیر با احتمال یخبندان زیاد، مناطق با رطوبت بالا (بالا بودن تراز آب زیرزمینی)، جاهاییکه احتمال نفوذ آب به جسم راه و پیرامون آن باشد و یا در شیب های تند به منظور افزایش اصطکاک و چسبندگی بین لایه ای مورد استفاده قرار می گیرد.اساس ماکادامی :مخلوطی از سنگ کوهی و یا سنگهای رودخانه ای شکسته به اندازه های مشخص و پخش آن بر روی قشر آماده شده سطح راه.
اسپیرال:
در مقاطع بتنی دایره ای، جهت نگهداری میلگردهای طولی و نیز مهار برش از میلگردهای که به صورت مارپیچ بسته می شوند استفاده می شود. به این میلگردها اسپیرال گفته می شود. اسپیرال در حقیقت همانند خاموت در مقاطع مربع یا مستطیل، عمل می کند، با این تفاوت که به صورت پیوسته به دور میلگرد طولی میپیچد.
استانبولی:
ظرفی مخروطی شکل است( مخروط ناقص) که در کارگاه جهت ساخت و حمل ملات از آن استفاده می شود. اگر ملات مورد استفاده گچ و مانند آن باشد، ساخت و حمل ملات با استانبولی انجام می شود و اگر ملات ماسه و سیمان باشد فقط حمل با استانبولی صورت می گیرد.
استروت(Strut) :
استروتها اعضای فشاری هستند که بین دو ستون یا دو تیر قرار گرفته، ضمن حفظ فاصله بین آنها از حرکت و نزدیک شدن ستونها به یکدیگر جلوگیری می کند. استروتها معمولا از قوطی ساخته شده و در سوله ها کاربرد زیادی دارند.
استیفنر(Stiffener):
ورق تقویتی که جهت بالا بردن مقاومت و تقویت المان های سازه(تیرها و ستونها و …) بکار می رود را اصطلاحا استیفنر می گویند بیشترین استفاده از این ورقها در صفحات پای ستون، تقویت صفحه و نیز تقویت تیر یا ستون (بین دو بال) می باشد.
اسکوپ:
در مواقعی به علل مختلف مانند عدم استعداد مکندگی سنگها و فضای کم پشت سنگ جهت دوغاب ریزی و یا موارد دیگر که باعث شود سنگ به خوبی به دیوار نچسبد، از قلاب، گیره و یا سیم جهت اتصال سنگ استفاده می کنند که این عمل را اصطلاحا اسکوپ گذاری می گویند. در این روش سوراخ هایی در سنگ و دیوار ایجاد کرده و به وسیله قلاب های فلزی سنگ پلاک را به دیوار متصل می نمایند. امروزه در اکثر کارگاه های ساختمانی مرسوم ترین شیوه اتصال سنگ نما، استفاده اط سیم می باشد که در کنار یا پشت سنگ شیاری ایجاد کرده و دور آن را با سیم (مفتول) می بندند و سرسیم را دخل دوغاب پشت سنگ قرار می دهند.
نصب سنگ نما به روش خشک:
در این روش سنگ نما به وسیله مهار افقی و قائم (قوطی، تسمه، سپری) با بست مخصوص تثبیت گردیده و بین سنگ نما و دیوار پشت کار فضای خالی وجود دارد. فلزهای مورد استفاده باید پایداری مناسب در برابر خوردگی، بارهای مرده و جانبی را داشته باشند.
اسلامپ (افت بتن) (Slump):
عددی است که از آزمایش اسلامپ که در حین بتن ریزی از بتن گرفته می شود بدست آمده و نشانگر مقدار افت بتن بر حسب سانتیمتر می باشد. بدیهی است بتن با اسلامپ بالا، بتنی روان و بتن با اسلامپ پایین، بتنی سفت می باشد. بتن هایی که به هنگام ریختن، اسلامپ‌شان با مشخصات خواسته شده مطابقت ننماید مردود بوده، باید از مصرف آن خودداری شده و از کارگاه خارج گردند. اضافه نمودن آب برای بالا بردن اسلامپ بتن های سفت شده پس از ساخت، به هیچ وجه مجاز نیست بسته به میزان اسلامپ و نوع کاربرد، بتن به ۴ گروه سفت، خمیری، شل و آبکی تقسیم می شود. میزان اسلامپ برای اعضا و قطعات مختلف ساختمان براساس جدول زیر توصیه می شود.
استوانه ای که در آزمایش اسلامپ استفاده می شود، مخروط ناقص بوده که قطر مقاطع آن ۱۰ و ۲۰ و ارتفاع ۳۰ سانتیمتر می باشد. بتن در ۳ مرحله با حجم برابر داخل آن ریخته شده و هربار متراکم می گردد، و در هر مرحله بتن با ۲۵-۳۵ ضربه متراکم می گردد، در نهایت استوانه به آرامی بالا کشیده شده و مقدار افت بتن اندازه گیری می شود.
اگو ( گنداب راه) :
کانال اصلی شبکه فاضلاب زیرزمینی اگو نامیده می شود. فاضلاب های خانگی، صنعتی و سطحی به شبکه مذکور متصل شده و به وسلیه کانال به محل تجمع می رسند.
الکومتر (Elcometer) :
وسیله ای است که برای سنجش ضخامت رنگ در سازه فلزی، لوله ها و … مورد استفاده قرار می گیرد.
اشتال (Stahl) :
دفترچه ای است مرجع ( تالیف اتحادیه کارکنان ذوب آهن آلمان )، که تمام جزئیات مربوط به آهن آلات استاندارد و قابل استفاده در کشور از قبیل انواع میلگرد، نبشی، تیرآهن و… در آن موجود بوده و مبنای محاسبه موارد مربوطه می باشد. در زیر یکی از جدوال داخل این دفترچه مشاهده می شود. به این دفترچه جدول استال نیز می گویند.
اورلب ( Overlap) :
هم پوشانی، رویهم رفتگی. در مواقعی که به هر علتی مصالح بایستی به یکدیگر وصله شوند، در جهت اطمینان باید بین دو قسمت اتصالی، هم پوشانی صورت گیرد که اصطلاحا اورلب می گویند. حداقل میزان اورلب بر اساس آیین نامه های مروبطه تعیین می شود.
ایزولاسیون (عایق بندی رطوبتی):
جهت عایق بندی سطوحی که در مجاورت یا تماس مستقیم با رطوبت قرار دارند معمولا از دو روش استفاده می گردد: ۱- عایق کاری رطوبتی با قیروگونی: ساده ترین روش جهت عایق کاری، اجرای دولایه قیر و یک لایه گونی و یا سه لایه قیر و دولایه گونی (بسته به اهمیت فضاها) می باشد. ۲- عایق کاری رطوبتی پیش ساخته: پشم شیشه آغشته به پلی استر و قیر اصلاح شده با پلیمر به همراه تیشو، با ضخامت ۳ یا ۴ میلیمتر که به عنوان عایق رطوبتی استفاده گردیده و تحت نام تجاری ایزوگام به بازار عرضه می شود. لازم به ذکر است حداقل همپوشانی لایه ها در حین اجرا، بایستی ۱۰ سانتیمتر باشد.
واتر استاپ (Water stop):
در مخازن بتنی که بتن دیوار یا کف آنها در دو مرحله یا بیشتر ریخته می شود، در محل اتصال دو بتن، درزی ناشی از اجرای دو مرحله ای ایجاد می شود، برای آب بندی کردن محل درز از نوارهای آب بندی که اصطلاحاً واتر استاپ می گویند استفاده می شود. واتر استاپ در طول دیوار یا کف طوری تعبیه می شود که نصف عرض آن در بتن قبلی و نصف عرض آن در بتن بعدی قرار می گیرد. محل رسیدن سروته واتراستاپ به یکدیگر بهتر است با جوش مخصوص آن آب بندی شود. در مواردی می توان با اورلب کردن واتراستاپ این مساله را تاحدی حل کرد. واتراستاپ در محل اتصال فونداسیون به دیوار تعبیه می شود.
وال پست:
وال پست ها ستونهایی هستند که در سازه های با دهانه های بزرگ مانند سوله به کار می روند، به هیچ وجه خاصیت باربری نداشته و صرفاً جهت اتکا و کاهش طول دیوارچینی به کار می روند، از پایین به فونداسیون و از بالا به وسیله پیچ و مهره به رفتر متصل می شوند. از آنجاییکه باربر نیستند فونداسیون مجزایی نیاز ندارند و می توانند روی شناژ هم تعبیه شوند.
ورق گالوانیزه:
ورق آهنی می باشد که با لایه ای از روی پوشش داده شده است. هرچه ضخامت فلز روی بیشتر باشد طول عمر ورق های گالوانیزه افزایش می یابد.
ونت-هواکش (Vent):
مجرایی که فقط به منظور خارج کردن گازها و بوهای نامطبوع ساختمان به خارج از بنا استفاده می گردد.
وندر لیست (Vendor List):
پیمانکار موظف است مصالح مورد نیاز عملیات اجرایی را از منابع مورد تائید کارفرما تهیه نماید. لیست تامین کنندگان مصالح مورد نیاز پروژه که توسط مشاور و کارفرما تعیین می شوند را وندرلیست می گویند.
ویبراتور(Vibrator):
وسیله ای است که جهت تراکم بتن استفاده می شود. ویبراتور به وسیله لرزش، هوای داخل بتن را خارج نموده و آن را متراکم می کند. قطر لرزاننده خرطومی ۲/۵ تا ۷/۵ سانتیمتر بوده و معمولاً زمان لازم برای لرزاندن بین ۵ تا ۱۵ ثانیه می باشد. تجربه نشان داده که ویبره زدن باید تا ظاهر شدن یک لایه شفاف روی بتن (شیره بتن) ادامه پیدا کند و بعد از مشاهده لایه شفاف متوقف شود.
ویبره بدنه:
این ویبراتور از سمت خارج به بدنه قالب متصل شده و با ایجاد ارتعاش و لرزاندن قالب، باعث تراکم بتن می شود. معمولا در جاهایی که استفاده از ویبراتور معمولی امکان پذیر نبوده و یا مقاطع سازه بسیار نازک باشد و امکان ویبره زدن درونی وجود نداشته باشد، از ویبره بدنه استفاده می شود. اتصال مستقیم ویبره به بدنه قالب مجاز نبوده و باید از طریق اتصالات مکانیکی مناسب، عمل ارتعاش به قالب منتقل گردد و ضمناً محل نصب ویبره می بایست طوری انتخاب گردد که ارتعاش در سراسر قالب پخش گردد
