تعیین حدود اربعه و مهندسین ناظر

حدود اربعه چیست؟

 حدود اربعه ملک  همان چهار جهت جغرافیایی اصلی است.

تحدید حدود املاک چیست؟

تحدید حدود املاک به معنی معین کردن اندازه و حدود اربعه زمین مورد ثبت است.درموقع تحدید حدود املاک باید نقشه کامل ملک به وسیله نقشه بردارثبت ترسیم شود.

حدود اربعه در کجا ثبت می گردد؟

• درهر سند حدود اربعه و یا حدود مشخصات تعریف شده است، که در آن حد شرق، غرب، جنوب و شمال مشخص شده که به قطعه مجاور و یا خیابان دسترسی داشته یا منتهی گردد.
• در صفحۀ سوم اسناد مالکيت، پلاک­ های فرعی و اصلی و حدود اربعه ملک و مساحت کل عرصه (زمين) با حروف درج می ­شود.
• البته ممکن است برخی از املاک فاقد مساحت و حدود اربعه بوده و فقط شمارۀ پلاک ثبتی داشته باشند؛ در اين صورت برای تعيين مساحت ملک، از نقشۀ ثبتی که توسط کارشناسان ثبتی تهیه شده است استفاده می­کنند.

اصلاح حدود

زمانیکه وضعیت مجاورین املاک ثبت شده دچار تغییر می شود که در وضع حدود اربعه ملک تغییراتی حاصل می شود مالک می تواند درخواست اصلاح حدود داشته باشد. مثلا ابعادی از یک ملک که به نام شخصی بوده در نتیجه تغییر گذرگاه و یا کوچه دچار تغییر می شود. مالک می تواند در این شرایط به اداره ثبت مراجعه کند و آن بخشی از زمین خود را که دچار تغییر شده و از دست داده را اصلاح حدود کند، در چنین شرایطی مالک میتواند یک قطعه زمین بلااستفاده مجاور را از مالک یا شهرداری خریده به ملک خود متصل نماید.

تعیین و بررسی حدود اربعه با کدام مهندس ناظر می باشد؟

• “با توجه به اينكه در حـال حاضـر مهندس ناظرنقشه بردار، برای پروژه های شهر تهران ارجاع داده نمی شود و مسئوليت آن بر عهـده مهنـدس معمـار مـی باشد بنابراين توصيه می شود مهندس معمار جهت دقت بيشتر از مالك/سازنده/مجری درخواست نمايـد از مهنـدس نقشـه بردار صاحب صلاحيت در موارد لزوم استفاده كند. لازم به ذكر است كه تاييديه مهندس نقشه بردار در زمينه رقـوم و ابعـاد رافع مسئوليت مهندس ناظر معماری نخواهد بود. ”
  این بند به صورت کامل از شرح وظایف ابلاغی سازمان نظام مهندسی می باشد و در توضیح آن باید گفت که خدمات نقشه بردار جزو خدمات مشاور  بند.5 ـ4ـ مفاد قرارداد نظارت می باشد به همین دلیل رافع مسئوليت مهندس ناظر معماری نخواهد بود.
• لازم به ذکر است با توجه مفاد پشت برگه های  تعهد طراحی ، تمامی طراحان موظف می باشند تا حدود اربعه را بررسی و قبل از شروع عملیات از ملک بازدید نمایند.
  
• در صورت وجود مغایرت در نقشه های مصوب، مهندس ناظر معمار می بایست به ناظر هماهنگ کننده و طراح طی نامه کتبی اعلام نماید.
• تعیین حدود اربعه ملک و محاسبه مساحت دقیق ملک جهت درج در سند قطعی (سندتک برگی) تنها در حیطه صلاحیت نقشه بردار کارشناس رسمی به خصوص کارشناسان نقشه های تفکیکی است.
• ٰمطابق بند 4ـ9ـ قرارداد نظارت صاحبکار مکلف است با اتکا به اسناد مالکیت و نقشه طرح تفصیلی حدود مرزی زمین و بر و کف را قبل از آغاز عملیات ساختمانی مشخص نماید و مهندسان ناظر هیچگونه مسؤولیتی در مورد احراز صحت مالکیت یا درستی حدود ثبتی زمینی که ساختمان در آن احداث می­شود را ندارد.
  • این بند به صورت کامل از قرارداد نظارت نظام مهندسی می باشد و در توضیح آن باید گفت که حدود ثبتی مندرج در این بند منظور حدود ثبتی است که در اسناد مالکیت آمده است و مهندس ناظر معماری بنا بر وظیفه قانونی خود می بایست در زمان اجرا با استفاده از خدمات مشاوره مهندسین نقشه بردار ذیصلاح حدود اربعه زمین را مشخص و با نقشه های مصوب انطباق دهد.

   

• همچنین  یکی از مواردی که به هنگام بازدید از بنای احداثی و یا بهنگام صدور پروانه یا پایانکار توسط مامور بازدید کنترل میگردد مطابقت ابعاد و حدود اربعه زمین با سند ملکی، با در نظر داشتن اصلاحی و طرح تفصیلی می باشد.
• مهندس ناظر هماهنگ کننده  در صورت مشاهده مغایرت ابعاد زمین با نقشه های مصوب  و پروانه شاختمانی می بایست سریعا طی نامه ای به مهندس مجری و مالک و طراح  این موضوع را اعلام نماید و در گزارش خود نیز این موضوع را قید نماید و به پیوست نامه های ارائه شده را نیز به پیوست گزارش ثبت نماید.
• لازم به ذکر است در صورت عدم رعایت حدود اربعه مالک و مالکین ساختمان های مجاور و یا مالکین آینده ساختمان مذکور می توانند جهت تامین دلیل و مشخص نمودن میزان خسارت به مراجع قضایی مراجعه نموده و اقدام نمایند که در صورت مشخص شدن قصور هر یک از  مهندسین ناظر و مجری و طراح آنها هم به میزان خسارت وارده سهم خواهند گرفت.

آخرین ویرایش: 1401/09/21

شماره ویرایش: دوم

بیشتر بدانیم:

1. فرم ها و چک لیست هاي ضروري براي مهندسین ناظر ،طراح و مجری
2. محاسبات سرانگشتی ویژه مهندسین عمران
3. مشاوره مهندس ناظر