نکاتی که در گودبرداری نباید فراموش کرد
خاک‌برداری و گودبرداری عبارت است از برداشت خاک‌های محوطه،گودبرداری پی ساختمان‌ها و محل ابنیه فنی تاسیسات،برداشت خاک با وسایل،تجهیزات و ماشین‌آلات مورد تایید تا تراز و رقم‌های خواسته‌شده در نقشه‌های اجرایی و دستورالعمل‌های دستگاه نظارت.قبل از انجام هرگونه عملیات خاکی، پیمانکار موظف است کروکی محل اجرای عملیات را دقیقاً با حضور نمایندگان دستگاه نظارت و کارفرما،برداشت و صورت مجلس نماید و قبل از شروع عملیات و با توجه به برنامه زمان‌بندی پروژه و نحوه اجرای کار،نوع و تعداد ماشین‌آلات را به تایید دستگاه نظارت برساند،اجرای هرگونه عملیات خاکی بدون تایید کلی و مرحله‌ای دستگاه نظارت،به هیچ‌وجه مجاز نمی‌باشد.تمام مصالح مناسب حاصل از گودبرداری و خاک‌برداری‌ها،باید پس از تایید دستگاه نظارت و عنداللزوم پس از تایید آزمایشگاه معتبر و مورد تأیید کارفرما به مصرف خاک ریزی‌ها برسد.مصالح نامناسب باید از محل کارگاه خارج و با نظر دستگاه نظارت در محل‌های مناسب تخلیه و به شکل موردقبول، پخش و رگلاژ شود.در صورت وجود آب‌های زیرزمینی یا آب‌های روان سطحی،عملیات خاکی باید همواره با زهکشی و حفاظت بدنه و جدار گودبرداری انجام گیرد.
روش‌های گودبرداری
ظفر منصوریان پیمانکار گودبرداری در مورد روش‌های رایج گودبرداری در ایران به راهنمای ساخت‌وساز گفت : در ایران برای گودبرداری کوچک روش‌هایی مانن مهار متقابل،استفاده از شمع و مهار خرپایی رایج است که هرکدام براساس نظر مهندس طراح و مهندس ناظر پروژه‌ها انتخاب می‌شود. برای گودهای عمیق و بزرگ، روش‌های دیگری مانند استفاده از نیلینگ (Nailing)، روش مهاری،روش دیوار برلنی و یا ترکیب روش‌ها استفاده می‌شود.
وی در مورد بهترین روش‌ها برای گودبرداری عمیق گفت: برای گودبرداری عمیق، روش نیلینگ،روش مهاری،روش دیوار برلنی و روش‌های ترکیبی در ایران و جهان بیشتر استفاده می‌شود. در این زمینه،روش استفاده از مهارهای «پس تنیده» به علت برخورد فعال با خاک‌برداری، عملکرد بهتری دارد و معمولاً برای گودهای بسیار عمیق به‌تنهایی یا در ترکیب با دیوار برلنی استفاده می‌شود.
منصوریان در مورد علت استفاده نکردن از روش‌های اصولی و فنی گودبرداری در ایران گفت: متأسفانه غالباً مسائل مالی، عامل استفاده نکردن از روش‌های اصولی است. برای مثال،کاربرد روش‌هایی مانند مهاری در گودهای عمیق،هزینه‌های قابل‌توجهی تا سقف ۶۰۰ هزار تومان بر هر مترمربع دیواره گود را ایجاد می‌کند. به هر حال، مسال گودبرداری اصولی، نیاز به فرهنگ سازی عمومی در کشور دارد و باید هزینه‌های ناشی از آن به عنوان هزینه طبیعی در بودجه پروژه‌ها لحاظ گردد و همچنین مشکلاتی مانند گرفتن مجوز اجرای نیلینگ و مهاری از همسایه‌ها باید با سهولت بیشتری قابل دستیابی باشد.همچنین آثار طبیعی غیر مخرب و مخرب گودبرداری‌ها باید برای جامعه تبیین گردد تا راحتی اجرای کار برای مجریان فراهم شود.
چیزهایی که در مورد گودبرداری باید بدانیم
عبدالله شاپوری پیمانکار گودبرداری با بیان این مطلب که یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساخت‌وساز توجه به مقوله گودبرداری است به راهنمای ساخت‌وساز گفت: برای این منظور ابتدا باید آزمایش‌های زیادی از نظر استحکام و جنس خاک انجام گیرد،سپس باید موقعیت تاسیسات زیرزمینی از قبیل کانال‌های فاضلاب و قنوات قدیمی و لوله‌کشی گاز و آب و … در نظر گرفته شود تا به شریان‌های اساسی آسیبی برسد.
شاپوری گفت: ازآنجاکه این بخش از ساخت‌وساز اهمیت شایانی در مورد حفظ سلامت و کاهش هزینه‌ها دارد باید از کارگران متخصص در این کار استفاده شود.
این پیمانکار گفت: متأسفانه بیشتر کارفرماها این بخش ساخت‌وساز را فاقد اهمیت می‌دانند و برای کاهش هزینه‌های گودبرداری از کارگران ارزان‌قیمت استفاده می‌کنند. این کارگران نه تنها هیچ تخصصی در گودبرداری ندارند بلکه حتی نمی‌توانند خودشان را در مقابل ریزش‌های احتمالی ایمن‌سازی کنند.
وی با بیان این مطلب که هر خاکی عمق گودبرداری خاصی می‌طلبد گفت: در زمین‌های با رطوبت طبیعی می‌توان گودبرداری را تا عمق یک متر برای ماسه و ۲۵,۱متر برای خاک رس و ۲متر برای خاک بسیار متراکم انجام داد. وی تصریح کرد: اگر عمق خاک‌برداری بیش از ۱۲۰ سانتی متر باشد باید دیوارهای مجاور را مستحکم و برای جلوگیری از بروز خطرها نظیر پرتاب سنگ و سقوط آزاد و … باید اطراف محل حفاری را حصارکشی کرد و معابر عمومی مجاور گودبرداری باید دارای نرده و حفاظ مطمئنی باشند. سلمان ربیعی پیمانکار گودبرداری با بیان این مطلب در تمام دنیا به جز ایران گودبرداری کم خطرناک عملیات ساخت‌وساز است به راهنمای ساخت‌وساز گفت : اگر به تک‌تک نکات گودبرداری توجه شود به‌هیچ‌عنوان این مرحله پرخطر و نگران‌کننده نخواهد بود. وی گفت: در گودبرداری باید به حفظ تاسیسات و ابنیه فنی موجود در محل پروژه توجه زیادی داشت بنابراین پیمانکار نباید فکر کند می‌تواند به صورت سرخود این شریان‌های مهم را دست‌کاری کند این پیمانکار تاکید کرد: پیمانکار نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن نقشه،اشجار و تاسیسات را قلع‌وقمع کند.
اگر در همسایگی شما گودبرداری انجام می‌شود
مصطفی امینی اجاره دهنده کمپرسی و لودر سبک برای گودبرداری در پاسخ به این سؤال که اگر در مجاورت ساختمان ما قرار است تخریب و گودبرداری انجام شود باید به چه نکاتی توجه کرد گفت: ساختمان شما باید موردبررسی مهندس محاسب و یا ناظر با توجه به نوع بنا و عمق قرارگیری پی ساختمان شما نسبت به کف پی موردبررسی قرار گیرد دوره باز بودن گود باید زمان‌بندی مشخصی داشته باشد(زمان شروع گودبرداری، زمان برپایی سازه نگهبان، زمان خاتمه گودبرداری) مهندس ناظر و در صورت لزوم نماینده شرکت مکانیک خاک باید بر عملیات گودبرداری نظارت کافی اعمال کنند گودبرداری و اجرای سازه نگهبان باید مطابق نقشه‌های اجرایی و مشخصات اجرایی(دستی،ماشینی) و اصول فنی پیش انجام شود.
وی ادامه داد: در صورت ایجاد هرگونه ترک،صدای غیرعادی ساختمان،نشست و غیره فوراً اقدامات لازم را انجام بدهید این اقدامات حسب شرایط می‌تواند به صورت تخلیه فوری ساختمان، انعکاس موضوع به مسئولین پروژه و شهرداری جهت انجام اقدامات اصلاحی باشد.
این فعال در زمینه گودبرداری افزود: نباید گودبرداری بیش از حد مجاز به ساختمان شما نزدیک شود گاه بعضی با بی‌دقتی و یا به خاطر سهولت کار خود، زیر ملک شما را نیز خالی می‌کنند در صورتی که نقصی در انجام کارها مشاهده کردید،ابتدا از طریق مراجعه به مسئولین فنی ساختمان نظیر مهندس ناظر،مجری یا مالک موضوع را به‌آرامی و محترمانه در میان بگذارید. در صورت نیاز میتوانید به ناحیه و منطقه شهرداری و یا دیگر مراجع ذیصلاح مراجعه نمایید.
امینی با بیان این مطلب که برخی از همسایه‌ها با غرض‌ورزی و یا دشمنی باعث عقب‌افتادگی گودبرداری می‌شوند تاکید کرد: یکی از بهترین راه‌های کاهش خطرات گودبرداری،اتمام زودتر عملیات داخل گود و ایمن پر کردن مجدد آن است.بنابراین مراقب باشید دخالت‌های شما موجب توقف و یا طولانی شدن زیاد و بیهوده‌کار نشود زیرا این کار باعث سست شدن ساختمان شما می‌شود.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد
شما میتوانید در اینستاگرام مطالب جدید ما را دنبال کنید
بیشتر بدانیم:
- فرم ها و چک لیست هاي ضروري براي مهندسین ناظر ،طراح و مجری
- محاسبات سرانگشتی ویژه مهندسین عمران
- مشاوره مهندس ناظر
