اجرای مانیتورینگ درگودبرداری ها
مجموعه اقداماتی که بوسیله ابزار دقیق جهت رفتار سنجی و بررسی حرکات یک سازه بزرگ مانند سد و گودبرداری سازه نگهبان… با دقت بسیار زیاد و با استفاده از مشاهدات و محاسبات ژئودتیک و با هدف آشکار سازی جابجائی های آن میکروژئودزی می نامند.
سازه های بزرگ و حساس همچون سدها، نیروگاه ها ، برجها و گودبرداری سازه نگهبان از اهمیت بسیار بالائی برخوردار بوده و رفتار سنجی اینگونه سازه ها معمولا به دو صورت ژئوتکنیکی و ژئودتیکی (ژئودزی مهندسی) صورت می پذیرد. بدین لحاظ امروزه در کشورهای پیشرفته تقریبا هیچ سازه بزرگی را نمی توان یافت که فاقد مشاهدات پایش پایداری باشد. در ایران نیز این موضوع همواره مد نظر قرار داشته، بطوری که امروزه همه سدها و گودبرداری های سازه نگهبان، کشور دارای ابزارهای دقیق کنترل و مشاهدات ژئودزی مهندسی برای رفتارسنجی می باشند.
مانیتورینگ و رفتار سنجی سازه ها و گودبرداری ها به روش نقشه برداری چگونه است؟؟
در روش ژئودتیکی، شبکه ای از نقاط بر روی بدنه و محیط اطراف سازه ایجاد و از طریق مشاهدات ژئودتیکی (عمدتا طول، زاویه و مختصات) در وهله های زمانی مختلف، رفتار سازه مورد پایش واقع میگردد. اینگونه مشاهدات امکان کنترل تغییر شکل بیرونی سازه را مهیا می سازند.
بکارگیری مشاهدات ژئودزی مهندسی به منظور رفتارسنجی خارجی سازه ها در سالهای اخیر خصوصا با افزایش دقت وسایل اندازه گیری، به ویژه GPS، از اهمیت و توجه بیش از پیش برخوردار گردیده است. GPS به علاوه می تواند بصورت چند آنتنی (یعنی یک گیرنده با چندین آنتن) نیز برای کنترل دقیق سازه ها، خصوصا پایش زاویهای رفتار سازه، مورد استفاده قرار گیرد. از عمده ترین تحولات سالهای اخیر، بوجود آمدن امکان پایش پیوسته سازه ها بصورت آنی و خودکار بوده که GPS در این میان سهم عمده ای داشته است. در رفتارسنجی سازهها به کمک مشاهدات ژئودتیکی نوعا کار با ارائه بردارهای جابجائی خاتمه یافته و مهندسین از طریق تفسیر بردارهای جابجائی رفتار سازه را تحلیل می کنند. شکی نیست که تعبیر و تفسیر تغییر شکل سازه از طریق بردارهای جابجائی کاری دشوار بوده و نیازمند تجربه عملی بسیار است .
سد و گودبرداری ها و از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارای اهمیت بسیار زیادی می باشند . به علت بالا بودن هزینه این سازه ها و عواقب ناشی از ناپایداری آنها مسئله حفاطت و نگهداری و ارزیابی مستمر پایداری از اهمیت ویژه أی برخوردار می باشد . با توجه به این واقعیت که افزایش ضریب ایمنی در پروژه، متناسبًا افزایش صعودی هزینه ها را در بر دارد، تضمین وضعیت پایداری سد در کلیه مراحل طراحی، اجرا و بهره برداری ضروری می باشد .
به دلیل ماهیت خاص پروژه های ژئومکانیکی، و عدم اطمینان کامل از درستی مشخصات و پارا مترهای ژئومکانیکی ارزیابی شده برای توده سنگ در برگیرنده، تعیین دقیق ضریب ایمنی واقعی در این نوع پروژه ها امکان پذیر نمی باشد. جهت پیشگیری از گسیختگی در اثر عوامل مختلف، رفتارسنجی و میکروژئودزی مستمر ضروری می باشد . به این منظور با استفاده از ابزاردقیق در محل های مناسب، قرائت دوره ای و تفسیر داده های رفتارنگاری به همراه تحلیل برگشتی داده ها، در صورت لزوم، می توان قریب به یقین ترین عامل ناپایداری را پیشبینی نموده و اقدامات لازم در جهت مقابل با آن را معمول داشت.
به کمک نتایج رفتارسنجی و میکروژئودزی و مطالعه روند تغییرات داده های ابزاردقیق، در بسیاری از موارد، می توان پدیده هایی را که احتمالا در حال فرسایش، تضعیف و تخریب سد می باشند کشف و پیش از وقوع از آنها اجتناب کرد ،یا تاثیر آنها را تقلیل داد و یا نهایتًا در وقت کافی، با انجام اقدامات لازم، خسارات احتمالی وارده به اهالی و تاسیسات پایین دست سد را به حداقل ممکن رساند.
