مرحله عملیات گودبرداری یکی از پر حادثه ترین مراحل فرآیند ساختمان سازی محسوب می گردد.
و همواره با ترسی پنهان همراه بوده است
می تواند از پر خطرترین مراحل ساختمان سازی برای مهندسین ناظر باشد
حقوق ایجاد شده به واسطه این امر برای مالکین . ساختمان های مجاور از مباحث مهم حقوق مهندسی است
به همین منظور آگاهی مهندسین از عوامل حوادث گودبرداری و جلوگیری از آن اقدام به انتشار این تحقیق نموده است.
علت حوادث در گودبرداری ساختمان از دیدگاه حقوق مهندسی:
-
عمق گودبرداری‌ها در تهران بی‌ضابطه است
در زمینه بی‌ضابطه بودن عمق گودبرداری ها مهندس علیرضا خوش‌دل (معاون خدمات مهندسی)بیان کردند
“در سال ۹۱ حدود ۳۰۰ مال در تهران ساخته شده که صدور مجوز برای آنهاا تاکنون تداوم داشته است.
شهرداری تهران به منظور تأمین پار کینگ این ابر پروژه‌ها اقدام به گودبرداری‌های عمیق در سطح تهران کند
پروژه‌هایی در پایتخت وجود دارد که علی‌رغم آنکه متوسط تعداد طبقات ساختمان پنج طبقه است
اما عمق گودبرداری صورت گرفته تا ۳۰ متر است، که چنین بی‌ضابطگی در دنیا وجود ندارد
در ایران آئین‌نامه گودبرداری‌های عمیق تدوین نشده است
فقدان آن باعث شده که در حال حاضر از آئین‌نامه ترجمه شده کشور آمریکا که مربوط به راه‌سازی است
در ساخت‌وسازهای شهری بهره بگیرند.
شاید شهرداری محق باشد
چرا که به هر حال موظف است سرانه خدمات شهری را متناسب با نیازها افزایش دهد،
اما اجرای گودبرداری‌های عمیق می بایست براساس استانداردها و ضوابط اجرایی شود.”
-
عدم حضور مجری ذیصلاح
در باب علت عدم حضور مجری ذیصلاح به عنوان یکی از حوادث گودبرداری به شرح یک حادثه می پردازیم:
به دنبال ریزش ساختمان اداری ۴ طبقه در خیابان گیشا در روز۱۶ خردادماه، حسن قربانخانی توضیحاتی را ارایه کرد.
“باوجود آنکه گفته می‌شود پروژه ساختمانی مجاور این ساختمان که در مرحله گودبرداری بوده است
عدم رعایت ضوابط ایمنی وفنی در آن منجر به ریزش ساختمان ۴طبقه شده است، ، مجری ذیصلاح نداشته است
مهندس ناظر در چند مرحله ضمن مکاتبه با شهرداری منطقه، خواستار رسیدگی به تخلفات شده است
که شهرداری به مکاتبات مهندس ناظر توجهی نکرده است.”
گفتنی است، مطابق اظهار نظرهای کارشناسی : به‌دلیل رعایت نکردن ضوابط ایمنی و عدم برخورداری از «سازه نگهبان»، منجر به ریزش ساختمان مجاور شده است.
-
عدم رعایت ضوابط ایمنی
عدم رعایت ضوابط ایمنی یکی دیگر از عوامل بروز حوادث گودبرداری است که ما به تشریح یک حادثه در این زمینه می پردازیم:
شرح حادثه خیابان پیروزی مشهد:
در روز ۱۳۹۶/۰۳/۲۵ در خیابان پیروزی شهردار منطقه ۹ به دلیل عدم رعایت ضوابط ایمنی در گودبرداری علت تخریب ساختمان پیروزی مقابل سینما پیروزی شد .
این ملک در سال گذشته پروانه ساخت خود را دریافت کرده بود
برای گودبرداری نیز درخواست مجوز کرد که ما نامه آن را به نظام مهندسی ارجاع داده و این سازمان نیز با گودبرداری ساختمان موافقت کرده بود.
در مجوز گودبرداری دقیقاً موارد ایمن‌سازی و مسایل فنی به صورت دقیق قید شده است
که متأسفانه مالک و مهندس ناظر توجه لازم را نداشته‌اند
ضمن اینکه اداره نظارت شهرداری منطقه ۹ در ۲۳ خردادماه جاری به دلیل عدم ایمنی برای گودبرداری به مالک اخطار داده بود.
عدم رعایت ایمنی مندرج در مجوز گودبرداری سازمان نظام مهندسی توسط مالک و مهندس ناظر منجر به این حادثه شده است.
عدم کنترل نقشه های مصوب توسط مجری ذیصلاح و مهندس ناظر قبل از شروع به کار
با وجود اتفاقات ناگوار در سالهای گذشته به دلیل ریزش گودها یا ساختمان ها که همواره باعث بوجود آمدن خسارات جانی و مالی فراوان و جریحه دار شدن اذهان عموم مردم شده اند
هنوز اغلب نقشه های سازه نگهبان و بسیاری از موارد مغایرتهای زیادی میان نقشه های سازه ای ˏ معماری ˏ تاسیسات برقی و مکانیکی و همچنین عدم تطابق آن ها با وضع موجود و مقررات ملی ساختمان وجود دارد .
البته قابل ذکر است که این موضوع بسته به میزان حساسیت و سخت گیری مراجع کنترل نقشه در نقاط مختلف کشور متفاوت می باشد.
با توضیح فوق یکی از موارد مهمی که قبل از صدور فرم شروع کار می بایستی به دقت مورد کنترل و بررسی قرار گیرد
تناسب نقشه سازه نگهبان طرح شده با عمق گود و وضعیت همجواریها می باشد
در صورت عدم تطبیق نقشه ها می بایستی اجازه شروع به کار و ثبت فرم مربوطه منوط به برطرف نمودن مغایرتها و ارائه نقشه های دقیق و اصولی سازه نگهبان متناسب با شرایط گود توسط مهندس محاسب گردد .
هنگام ارائه نقشه های اصلاح شده می بایست صورت جلسه ای میان محاسب ،ناظر و مالک تنظیم
سپس نقشه ها توسط ناظر به مالک یا سازنده ابلاغ گردد.
-
عدم بازدید و کنترل از پلاک های مجاور
یکی دیگر از عوامل حوادث عدم بازدید از پلاک های مجاور است که این امر می بایست توسط مهندس ناظر و مهندس مجری قبل و در حین عملیات گودبرداری
صورت پذیردو مهندس ناظر آن را در قالب گزارش وضعیت همجواری ثبت نماید.
لازم به ذکر است موارد اشاره شده بخشی از علل حوادث گودبرداری می باشد امید است تا شاهد این حوادث دیگر نباشیم
منابع:
- سایت گروه همیار ناظر
- کتاب گودبرداری و ایمن سازی(مهندسان مشاور اینترکان)
- سایت صما نیوز
- کتاب همراه ناظر
- سایت تابناک
-
بیشتر بدانیم:
- فرم ها و چک لیست هاي ضروري براي مهندسین ناظر ،طراح و مجری
- محاسبات سرانگشتی ویژه مهندسین عمران
- مشاوره مهندس ناظر
با سلام و سپاس
با معرفی سایت همیارناظر حامی این گروه باشید
موفق و پیروز
همیار ناظر