دال(تاوه)
عضو سازه ای که ضخامت آن در مقایسه با دو بعد دیگر آن کوچکتر بوده و برای انتقال بار در بام ها و کف ساختمان های مختلف به کاربرده می شود.
دال بتنی
دال بتنی یک عضو سازه‌ای که معمولاً دارای ضخامتی بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بوده و عمدتاً در سقف طبقات به کار برده می‌شوند. از دال‌های نازک‌تر نیز به عنوان سنگ‌فرش استفاده میشود.
در بسیاری از ساختمان‌های مسکونی و صنعتی، هنگام ساختن طبقه هم‌کف، از پی یا خاک زیر ساختمان، به عنوان تکیه‌گاه برای دال‌های بتنی ضخیم استفاده میشود. در ساختمان‌های بلند مرتبه و آسمان خراش‌ها نیز با قرار دادن دال‌های بتنی پیش ساخته کم ضخامت، در بین قاب‌های فولادی، سقف هر یک از طبقات را درست می‌کنند.
انواع دال‌ها از نظر محل قرار گيری
- دال‌های آويخته
دال‌های آويخته بارها را بوسيله عملکرد خمشی منتقل می‌نمايند و فضای بالايی و پائينی را جدا می‌کنند. - دال‌های روی زمين
دال‌های روی زمين بارهای متمرکز را بر روی تکيه گاهی مثل زمين پخش می‌کند و سطحی برای کار کردن فراهم می‌نمايد و سطح زمين را نيز محفوظ می‌کند. - دال‌های بتن مسلح
دال‌های بتن مسلح معمولاً ضخامت ثابتی ثابتی دارند و می‌توانند بر روی تيرهای بتن مسلح و فولادی، ديوار بتن مسلح و غير مسلح يا بستر زمين تکيه نمايند.
انواع دال آویخته
- دال يک طرفه
- دال دو طرفه
- دال مجوف
- دال تخت
- دال تخت قارچی
دال یکطرفه
- دال هایی که عملکرد سازه ای آنها به شکلی است که انتقال بار فقط در یک جهت صورت می گیرد.
- دال يک طرفه در صورتی که دال فقط بر روی دو لبه مقابل تکيه داده شده است دال از نوع یک طرفه است و بار وارد بردال در امتداد عمود بر تيرهای تکيه گاهی حمل میشود.
- به منظور طراحی آرماتورهای دال یک طرفه باید این نکته را در نظر گرفت که در دال‌های یکطرفه، لنگر مقاوم تقویتی، تنها درجهت کوتاه لازم است. زیرا لنگر در محور کوتاه آنچنان دارای مقدار کمی است که می‌توان از آن صرف نظر نمود. در صورتی که نسبت طول جهت بلند دال به جهت کوتاه‌تر، بیشتر از ۲ باشد، می‌توان دال را به صورت یک طرفه در نظر گرفت.
- انواع دال های یکطرفه:
الف)سقف تیرچه بلوک
ب)سقف کرمیت (جان باز)
پ)سقف کامپوزیت(مرکب)
دال دو طرفه
- دال دوطرفه در صورتی که دال در چهار طرف بر روی تيرهايی تکيه داشته باشد و نسبت طول به عرض چشمه دال کمتراز ۲ باشد رفتار دال دو طرفه خواهد بود.
- دال هایی که عملکرد سازه ای آنها به شکلی است که انتقال بار در دو جهت صورت می گیرد.
- برای مقابله با لنگر خمشی دوطرفه دال ها باید ذز هر دو امتداد به وسیله دو لایه میلگرد عمود بر هم مسلح شوند.
- انواع دال های دوطرفه:
الف)دال مجوف(کاسه ای)
ب)دال تخت
دال تخت
دال تخت دالی که بدون استفاده از تير مستقيماً روی ستون‌ها تکيه می‌کند. معمولاً از اين نوع دال در مواردی استفاده میشود که دهانه‌ها خيلی بزرگ و بارهای وارده سنگين نباشد.
دال تخت قارچی
همانند دال تخت، مستقيماً بر ستون‌ها متکی است ولی به دليل مقدار قابل توجه لنگر منفــی تکيه گاهی و تنش‌های ناشی از برش بالا سر ســتون‌ها افزايش مقطع میيابد و احياناً ضخامت دال در اطراف ستون قدری افزايش میيابد. در دال تخت قارچی اتصال دال به ستون با سرستون يا کتيبه يا هر دو صورت می‌پذيرد.
دال تخت مجوف
همانند دال تخت، مستقيماً بر ستون‌ها متکی است ولی به منظور کاهش اثر وزن دال با استفاده از قالب‌های جعبه‌ای شکل فضاهای داخلی در قسمت تحتانی دال ايجاد میشود. معمولاً برای بالا بردن مقاومت برشی در اطراف ستون‌ها، آن را بصورت توپر می‌سازند.
آخرین ویرایش:1399/10/20
شماره ویرایش:سوم
