نصب و بهره برداری بالابرهای ساختمانی و حوادث عدم رعایت استانداردها

بالابر مصالح ساختمانی  از ظرفیت 300 کیلو گرم تا 3 تن قابل ارایه می باشد و نیز ارتفاع بالابر مصالح بر با اضافه کردن سیم بکسل بیشتر می شود , قرقره معمولی بالابر ساختمانی تا 35 متر سیم بکسل را می تواند به دور خود جمع کند وبیشتر از این متراژ بایستی قرقره تغییر کند , استراکچر و خرپای بالابر ساختمانی به سفارش مشتری قابل تغییر و ارتقا می باشد.

در بكارگيری دستگاه ها و وسايل موتوری بالابر، بايد ضوابط مندرج در آيـين نامه « حفاظتی وسايل حمل و نقل و جابجا كردن مواد و اشياء در كارگاهها » رعايت شود.

دستگاه ها و وسايل موتوری بالابر

• كليه وسـا يل و تجهيـزات ثابـت ومتحرك موتوري كه به منظور بالا بردن، پـايين آوردن، جابجایی و نـصب قطعـات و مـصالح،وسايل و تجهیزات ساختمانی مـورد اسـتفاده قـرار مـی گيرنـد.
• جرثقيل های ثابت و متحرك، آسانسورهای موقت و نظاير آن.

قطعات بالابر ساختمانی یا وینچ ساختمانی

تجهیزات حفاظتی بالابر مصالح ساختمانی

نصب بالابر مصالح ساختمانی

• كليه قسمت های تشكيل دهنده دستگاهها و وسا يل بالابر و اجـزاء آنهـا (شـاملقطعات اصلی، اتصالات، كابلها، زنجير ها، قلاب هاي بلند كننده، مهارها پايه ها، پی ها، تكيه گاه ها، ريل ها، كابين ها و غيره ) بايـد بـا رعايـت اصـول و قواعـد فنـی و دسـتورالعمل هـا وتوصيه های سازندگان آنها توسط اشخاص ذيصلاح نصب و آماده به كار شوند.
• كليه پيچ و مهره ها در دستگاه بالابر بايد به ترتيبي باشند كه طـول پـيچ بـهاندازه كافی بوده و در صورت لزوم، بتوان مهره ها را آچاركشی و محكم نمود . همچنين پـيچ و مهره های قطعات متحرك بايد دارای واشرهاي فنري باشـند تـا از شـل شـدن مهـره هـاجلوگيري ب ه عمل آيد . همچنين اتصال قطعات بالابرهاي معمول ساختماني بايد به طريقـيباشد كه از حركت جانبي دستگاه جلوگيري شود . بـه عـلاوه لازم اسـت كليـه دسـتگاههايبالابر داراي سيستم قطع كننده براي مواقع اضـطراری بـه خـصوص سيـستم قطـع كننـدهخودكار براي متوقف نمودن قلاب در فاصله حداكثر 20 سانتيمتري از قرقره وينچ باشد.
• دستگاه های بـالابر ثابـت بايد به طور مطمئن در محل نصب خود مهارگردند.
• همچنين نحوه مهار اين دستگاه ها بايد به ترتيبی باشد كه در مقابل حـداكثر نيـرویباد و طوفان در محل، مقاومت كافی داشته باشند.

ظرفیت بالابرهای ساختمانی

• هر وسيله بالابر دارای ظرفيت بـار مجـاز و همچنـين سـرعت كـار مطمـئن ومشخصی است كه بايد اين مشخـصات بـر روی تـابلويی درج و در محـل مناسـبی بـر رویدستگاه نصب شود .
• باری كه حمل می شود و سرعت كار بالابر، به هيچ وجه نبايد از ظرفيت بار و سرعت كار مطمئن آن بيشتر باشد.
• قلاب دستگاه ها و وسايل بالابر بايد مجهز به شيطانك باشد تا مانع جدا شـدناتفاقی بار از آن گردد. همچنين حداكثر باری كه می توان به وسيله آن بلند نمود، به طـور واضح بر روی آن حك شده باشد.
•  ميزان حداكثر بار مجاز زنجير ها، كابلها و ساير وسايل بستن و بلند كـردن بـار بايد بر روی پلاك فلزی درج و در محل مناسبی  بـر روی دستگاه نـصب و مفـاد آن دقيقـاًرعايت گردد.
• جام (باكت)، سبد يا هر گونه وسيله حمل بـار ، بايـد متناسـب بـا نـوع بـار وظرفيت بالابر انتخاب و دارای تعادل باشد.

اپراتور دستگاه بالابر ساختمانی

•  متصدی دستگاه ها و وسايل بالابر همزمان با كار بر روی دسـتگاه مـورد نظـر،حق انجام كار ديگري را ندارد.
• از لحاظ جسمي و رواني در سلامت كامل بوده و داراي گواهينامـه بهداشـتي ا ز مراكـزمورد تأييد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي باشند.
• دوره آموزشي لازم را طي نموده و داراي گواهينامه مربوطه و پروانه مهارت فني باشند.
• هر دستگاه بالابر علاوه بر متـصدی يـا راننـده، بايـد داراي يـك نفـر كمـك متصدي يا علامت دهنده نيز باشد. اين شخص بايد در مورد نحوه علامت دادن با دست ها يـاوسايل هشدار دهنده و نوع علائم مشخصه و يكنواخت، آموزش لازم را ديده باشد.
• راننـدگان يـا متـصديان دستگــاه ها و وسـايل بـالابر در مواقـع كـار كـردندستگاه ها و يا هنگام آويزان بودن بار، مجاز به انجام كار ديگر و رها كردن دسـتگاه نمـیباشند.
• در حين انجام كار، راننده يا اپراتور دستگاه بـالابر و افـراد كمكی و علامـت دهنده، مجاز به خوردن، آشاميدن و استعمال دخانيات نمی باشند.

محل کاراپراتور دستگاه بالابر ساختمانی

علاوه كابين و محل كار متصدی دستگاهها و وسا يل بالابر(به استثناي قرقره هاي برقي) بايد:
الف: دارای سقف محكم و مطمئن باشد تا متصدی از خطر احتمالی سقوط اجسام بـر رویسقف محفوظ بماند.
ب: به ترتيبی باشد كه متصدی ميدان ديد كافی در اطراف خود برای انجام عمليات داشـته باشد.

بازدید دوره ای بالابرهای ساختمانی

• قسمت های مختلف دستگاه ها و وسا يل بالابر بايـد طبـق برنامـه ذيـل مـورد بازديدهای دوره ای يا معاينه فنی و آزمايش قرار گيرند.
•  بازديد روزانه قلاب ها، حلقه ها، اتصالات، چنگك ها، كابل ها، زنجيرها و به طـور كلـی تمـام لوازمی كه برایي بستن و بلند كردن بـار مـورد استفاده قـرار مـی گیرند، از نظـ ـرفرسودگی، خوردگی، شکستگی، ترك خوردگی و هر نوع عيب و ايرادهـای ظـاهری ديگـر،توسط متصدی و مسئول دستگاه.
• بازديد فنی كليه قسمت های دستگاه، هفته ای يك بار، توسط شخص ذيصلاح.
• معــاينه فنـي و آزمـايش كليـه قـسمتهاي دسـتگاه توسـط شـخص ذيـصلاح و صـدورگواهينامه اجازه كار، هر 6 ماه يك بار و همچنين قبل از استفاده براي اولين بار و يا پـس ازهرگونه جابجايي و نصب در محل جديد.
• محل استقرار و مسير حركت دستگاه های بالابر بايد قبلاً به طور دقيق بازديد و بررسی شود تا در موقع حركت و كار، خطری از طريق نشـست زمـين، برخـورد بـا سـايرجرثقيل ها و بالابرها ، كابل های برق يا تاسيسات و بناهای موجود و يا سقوط در محـل هـایحفاری شده و غيره، پيش نيايد.

تعمیر دستگاه های بالابر ساختمانی

كليه تعميرات اساسی و تعويض قطعات و لـوازم اصـلي كـه بـر روی دسـتگاهبالابر انجام می شود، بايد در دفتر ويژه ای ثبت و توسط شخص ذيصلاح امضاء گـردد . ايـن دفتر همراه با گواهينامه های اجازه كار موضوع بند 12-6-2-9 ج، بايـد حـسب مـورد نـزد مالك و كارفرماي دستگاه بالابر نگهداری و در هنگام لزوم ارائه گردد.

ممنوعیت های بالابرهای ساختمانی

• از روي معابر و فضاهاي عمومي مجاور كارگاه ساختماني نبايد هيچ بـاري بـهوسيله دستگاه های بالابر عبور داده شود و چنانچه انجام اين كار اجتناب ناپذير باشد، بايد بارعايت مفاد بند 12-2-2-1 اين معابر و فضاها بـا استفـ ـاده از وسـایل مناسـب محصور،محـدود و يا مسدود گرديـده و همچنيـ ـن علایم هـشدار دهنـده مـوثر از قبيـل تابلوهـا، پرچم های مخصوص يا چراغ های چشمك زن به كار برده شود.
• جابجایی و حمل كارگران و افراد با وسايل بالابرنده بار ممنوع می باشد.
•  در هنگام باد و طوفان شديد بايد از كاركردن بـا دسـتگاهها و وسـا يل بـالابرخودداري نمود و نيز در چنين مواقعي بايد بازوي جرثقيلهاي برجي (تاور كـرين ) در حالـتآزاد قرار گيرد.
• افزايش ارتفاع تاور كرين بايستي در هواي مناسب و با رعايت ايمني كامـل وبدون توقف تا ارتفاع مورد نظر انجام شود. بار بايد به طور آهسته و ملايم جابجا و بالا و پايين آورده شود، ب ه طوري كـه در شروع بلند كردن يا در حين پايين آوردن و توقـف، ضـربه اي بـه دسـتگاه وارد نـشود وكنترل آن نيز براي اپراتور به راحتي امكان پذير باشد.

حوادث بالابر ساختمانی

سقوط بالابر  در اصفهان  ساعت ۱۱: ۴۵ روز سه شنبه مورخ۲۸/۱۱/۹۳