علامت های موجود در پلان( جهت نقشه، کد ارتفاعی، داکت، کمد دیواری…)

پلان رایج ترین ترسیم معمارانه است. از سازندگان تا معماران، از پیمانکاران تا ناظران، همه ی کسانی که در این حرفه دستی دارند، از پلان (نقشه) استفاده می کنند. دلیل این امر  است که یک پلان بیشترین اطلاعات را در مورد یک خانه می دهد.

ضرورت آشنایی با پلان معماری ساختمان 

قدم اول جهت آشنایی با نقشه خوانی ساختمان یادگیری علایم اولیه موجود در پلان می باشد. یادگیری این علایم بسیار ساده و بدون نیاز به دانش مهندسی می باشد. یادگیری این علایم ساده قدم اولیه و مهم  در تسلط به نقشه خوانی ساختمان وطراحی پلان معماری می باشد. در نوشته زیر به ساده ترین و صریح ترین شکل ممکن این علایم را به اختصار  معرفی کردیم. جدای از معماران، نقشه کش ها، هر فردی و یا افرادی که به نوعی با صنعت ساخت و ساز در ارتباط هستند لازم و ضروری است که با این نماد ها و علایم به طور نسبی جهت درک و فهم پلان به صورت مقدماتی و نه تخصصی آشنایی داشته باشند.

بيشتر بدانيم:

1. آموزش نقشه خوانی و ضرورت آن برای مهندسین ناظر،طراح ومجری (1)
2. آموزش نقشه خوانی و ضرورت آن برای مهندسین ناظر،طراح ومجری (2)
3. پلان چیست؟

4. علائم در پلان معماری

تصویر پلان:

---

علامت موجود در پلان معماری ساختمان

نماد ستون در پلان:

•  ستون های نقشه با نماد زیر نمایش داده می شوند. خطوطی که در داخل مربع رسم شده اند، هاشور هستند.
• در طراحي پلان مكان يابی و ابعاد ستون ها نقش بسيار مهمی در بخش راه پله و آسانسور و پاركينگ دارد.
• در صورتی كه دهانه بيش از 5.5 متر باشد حداقل ابعاد ستون 40*40 و برای دهانه های كوچكتر حداقل ابعاد ستون 30*30می باشد. 

نماد ستون بتنی در پلان

بيشتر بدانيم: 

1. حداقل ابعاد ستون بتنی و نکات کلیدی آن

2. کاربرد ستون مستطیلی یا کتابی و نکات اجرایی

3. ستون گذاری در معماری

---

نماد پنجره :

• پنجره ها در پلان معمولا شامل ترسيم مقطع پنجره، نمای آستانه  پنجره و کف آن است.
• آستانه  پنجره(قسمت پاييني چارچوب) ممکن است يا همباد چارچوب باشد و يا نسبت به آن برجسته ترسيم شود.
• بر حسب مقياس نقشه، مقطع شيشه گاه با يک و گاه با دو خط نازک ترسيم می شود.
• چنانچه نقشه با مقياس 1به100ترسيم شود، پنجره را با يک خط، و با مقياس1به50با دو خط نازک که حداکثر يک-
  ميليمتر از هم فاصله داشته باشند نشان می دهند.
• عرض پنجره ها معمولا از 60 سانتيمتر تا 360 سانتيمتر باگام 15 سانتيمتر تغيير می کند.
• ارتفاع پنجره معمولا از 105 سانتيمتر تا 150 سانتيمتر، ارتفاع کف پنجره براي اتاق خواب از 70 تا 90 سانتيمتر،
  برای آشپزخانه از 90 تا 120 سانتيمتر و برای فضاهای سرويس از 160 سانتيمتر به بالا تغيير می کند.

برای دانلود فایل اتوکد دیتیل کامل انواع پنجره اینجا کلیک نمایید.

دست انداز یا O.K.B (اکابه) پنجره و ضوابط آن

دست انداز پنجره عبارت است از کف تمام شده اتاق تا کف پنجره، يعني ارتفاع ديواري که از کف اتاق تا زير پنجره ساخته می شود. دست انداز پنجره حداقل 110 سانتيمتر از كف تمام شده در نظر گرفته می شود. براي نوشتن اندازه ی دست انداز روي پلان از علامت اختصاري دست انداز یا O.K.B (اکابه) پنجره و ضوابط آنستفاده می شود. براي پنجره هایی که موازی خط افق اند به صورت افقی و برای پنجره هایی که عمود بر خط افق اند به صورت عمودی نوشته می شود.

برای دستیابی به اطلاعات دقیق تر در مورد ضوابط دست انداز پنجره  توصیه به مطالعه مطلب زیر می گردد:

• دست انداز یا O.K.B (اکابه) پنجره و ضوابط آن

• فایل اتوکد دیتیل کامل انواع پنجره

 

 

نماد پنجره در پلان

---

نماد درب یک لنگه: درب یک لنگه به این شکل ترسیم می شود.

  

 نماددرب در پلان

نماد درب دولنگه:

 

 

 

 

 نماد درب  دولنگه در پلان

 داناود دیتیل اجرایی درب دو لنگه

---

نماد کمد: محل کمد در پلان به این شکل نمایش داده می شود.

 نماد كمد در پلان

---

نماد داکت: داکت (محل عبور تأسیسات برقی و مکانیکی) به این شکل ترسیم می شود.

 

نماد داكت در پلان

بيشتر بدانيم: داکت ها و نحوه ی ترسیم آن ها در پلان(علامت داکت در پلان)

---

نماد تراز یا کد ارتفاعی: تراز کف با این علامت نشان داده می شود. عدد +۱٫۳۰ ارتفاع کف را از سطح زمین نشان می دهد.

ارتفاع صفر با ±۰٫۰۰ نمایش داده می شود.

 

نماد تراز یا کد ارتفاعی در پلان

---

نماد شکستگی در سقف : شکستگی در سقف هرچند در پلان واقعی دیده نمی شود.

ولی درنقشۀ معماری با خط چین نشان داده می گردد.

---

نماد آسانسور : اتاقک آسانسور – این ترسیم آسانسور واقعی را نشان نمی دهد.

در بعضی از نقشه ها به سادگی دیوارهای اطراف و درب جلوی آسانسور را ترسیم می کنند.

نماد آسانسور در پلان

بيشتر بدانيم:آسانسور و نحوه نظارت بر آن

---

نماد جهت شمال نقشه: علامت شمال – جهت شمال را در نقشه ها ی معماری به روش های مختلف نشان می دهیم.

 

نماد شمال در پلان

---

نماد راه پله: مسیر حرکت راه پله با یک پیکان نشان داده می شود. جهت پیکان سمت حرکت به بالا را نشان می دهد.

در وسط «چشم پله» قرار دارد. با وجودی که در پلان واقعی تمام راه پله قابل مشاهده نیست اما همۀ آن را ترسیم می کنیم و با علامتی قسمت های بالایی را از قسمت های دیگر جدا می کنیم.

(در این شکل این عمل انجام نشده است)

نماد راه پله در پلان

---

جزئیات اجرایی پله ارتباطی طبقات

آشپزخانه اپن (Open Kitchen)

 دانلود جزییات اجرایی پیشخوان آشپزخانه

---

انواع هاشور در  پلان معماری

انواع خط در معماری

---

ایجاد لایه ها و مدیریت اجزای نقشه درون لایه ها

---

آخرین ویرایش: 1399/04/22

شماره ویرایش: دوم

بیشتر بدانیم:

1. فرم ها و چک لیست های ضروری برای مهندسین ناظر، طراح و مجری
2. محاسبات سرانگشتی ویژه مهندسین عمران
3. مشاوره مهندس ناظر
4. در نقشه های معماری فاز یک چه مواردی می بایست رعایت گردد
5. دستور نقشه چیست؟ ”طراحی از روی دستور نقشه”

معمار کسی است که از قدرت تفکر ،توانایی تجزیه و تحلیل و خلاقیت بالایی در شرایط موجود برخوردار بوده و از آنها در جهت رفع نیازهای مادی ومعنوی انسان استفاده می کند.